1. ค่าลดหย่อนภาษีเบี้ยประกันสังคม
ผู้ยื่นภาษีที่จ่ายเงินสะสมเข้ากองทุนประกันสังคม ใช้ลดหย่อนภาษีได้ตามจ่ายจริง สูงสุดไม่เกิดน 9,000 บาท ต่อคน
เพดานประกันสังคมสูงสุดคนละ 750 บาทต่อเดือน  = 9,000 บาท / ปี

2. ค่าลดหย่อนภาษีเบี้ยประกันชีวิตทั่วไป / เงินฝากแบบมีประกันชีวิต / ประกันสุขภาพ
- ผู้ยื่นภาษีใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้ตามจ่ายจริงรวมกันไม่เกิน 100,000 บาท
- ประกันทั้งหมด 3 แบบต้องเป็นประกันของตนเองเท่านั้น เช่น
-- ลดหย่อนประกันชีวิตทั่วไป 75,000 บาท จะใช้สิทธิจากประกันอีกสองตัวได้อีก 25,000 บาท
-- ลดหย่อนประกันสุขภาพ ใช้สิทธิลดหย่อนภาษีตามจ่ายจริง ไม่เกิน 25,000 บาท
หากใช้ค่าลดหย่อนภาษีเบี้ยประกันสุขภาพตัวเองไปแล้ว 25,000 บาท จะใช้สิทธิค่าลดหย่อนภาษีจากประกันชีวิตอีกสองตัวได้อีกแค่ 75,000 บาท
-- ลดหย่อนภาษีประกันชีวิต 90,000 บาท จะใช้สิทธิลดหย่อนภาษีประกันสุขภาพได้อีก 10,000 บาท
“ใครที่มีความประสงค์ใช้สิทธิประกันสุขภาพ เพื่อลดหย่อนภาษี จะต้องแจ้งไปที่บริษัทประกันสุขภาพที่ทำอยู่ เพื่อให้บริษัทนำส่งเอกสารให้กรมสรรพากร (ยื่นเองไม่ได้) ซึ่งบริษัทประกันสุขภาพต้องนำส่งเอกสารไม่เกินวันที่ 7 มกราคม”

3. ค่าลดหย่อนภาษีประกันสุขภาพบิดามารดา
ลดหย่อนภาษีตามจ่ายจริงสูงสุดไม่เกิน 15,000 บาท (บิดารวมกับมารดาแล้ว ไม่เกิน 15,000 บาท ไม่ใช่ 30,000 บาท) 
- เราต้องเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของพ่อแม่
- พ่อแม่มีรายได้ปีละไม่เกิน 30,000 บาท
- หากมีพี่น้องสองคนต้องการใช้สิทธินี้ ให้หารตามจำนวนพี่น้องและแบ่งสิทธิเท่าๆ กัน

4. ค่าลดหย่อนภาษีเบี้ยประกันชีวิตแบบบำนาญ
ลดหย่อนภาษีตามจ่ายจริงสูงสุดไม่เกิน 15% ของเงินได้ที่ต้องนำไปเสียภาษี และไม่เกิน 200,000 บาท ต่อปี
กรณีที่ยังไม่ได้ใช้สิทธิในส่วนของการลดหย่อนภาษีด้วยประกันชีวิต (ข้อ2) หรือใช้สิทธิแล้วแต่ยังไม่ครบ 100,000 บาท
สามารถนำเงินส่วนนี้ไปลดหย่อนภาษี ในส่วนประกันชีวิตให้ครบ 100,000 บาทก่อนได้ ที่เหลือจึงนำมาใช้ในการคิดค่าลดหย่อนเบี้ยประกันชีวิตแบบบำนาญ
นั่นคือ สามารถใช้ประกันชีวิตแบบบำนาญ แทนประกันชีวิตแบบทั่วไปได้
"ค่าลดหย่อนภาษีเบี้ยประกันชีวิตแบบบำนาญสูงสุด200,000 บาท แต่เมื่อรวมกับ กลุ่มค่าลดหย่อนภาษีการลงทุน ต้องไม่เกิน 500,000 บาท"

ประกันที่ลดหย่อนได้
1.ประกันชีวิต = ทั่วไป + บำนาญ  =>  Max 300,000



1. ประกันชีวิตทั่วไป = Max 100,000 ตามจ่ายจริง และ ไม่เกิน 100,000 เมื่่อรวมกับ เงินฝากแบบมีประกันชีวิต
(สำหรับในส่วนประกันชีวิตของคู่สมรสที่ไม่มีรายได้ ต้องเป็นคู่ที่แต่งกันมาทั้งปีแล้ว ไม่ได้เพิ่งแต่งปีนี้ ซึ่งจะลดหย่อนได้ตามที่จ่ายจริงแต่ไม่เกิน 10,000 บาท)
คุ้มครองชีวิตแก่ผู้ที่ทำประกันชีวิตเอาไว้ โดยหากผู้ทำประกันเสียชีวิตจากเหตุการณ์ไม่คาดฝัน บริษัทประกันก็จะจ่ายเงินตามทุนประกัน ให้แก่ผู้รับประโยชน์ตามสัญญา ซึ่งก็จะเป็นผู้ที่อาจได้รับผลกระทบจากการจากไปของผู้ที่ทำประกันชีวิตเอาไว้ทางใดทางหนึ่ง เช่น บุคคลในครอบครัว

ประกันชีวิตทั่วไป มีแบบไหนบ้าง?
1.1 ประกันชีวิตแบบตลอดชีพ (Whole Life)
คุ้มครองตลอดชีพ เบี้ยประกันถูก ทุนประกันสูง แต่ไม่มีเงินคืนระหว่างทาง
1.2 ประกันชีวิตแบบชั่วระยะเวลา (Term)
คุ้มครองในช่วงเวลาสั้น ๆ เบี้ยประกันถูก ความคุ้มครองสูง ไม่มีเงินคืนระหว่างทางและไม่มีมูลค่าเวนคืนกรมธรรม์
1.3 ประกันชีวิตแบบสะสมทรัพย์ (Endowment)
คุ้มครองเพียงระยะสั้น ความคุ้มครองต่ำ มีเงินคืนระหว่างทาง
1.4 ประกันชีวิตควบการลงทุน (Unit-Linked)
ประกันที่ควบรวมการลงทุนในกองทุนรวม ถึงอย่างนั้นก็ไม่ได้การันตีผลตอบแทน ให้ความคุ้มครองสูง เบี้ยประกันถูก

เงื่อนไขแบบประกันชีวิตทั่วไปที่ใช้ลดหย่อนภาษีได้
- ความคุ้มครอง 10 year ขึ้นไป
- ต้องทำกับบริษัทประกันชีวิตในประเทศไทย
- หากมีการจ่ายเงินคืนทุกปีระหว่างทาง เงินที่ได้คืนต้องไม่เกิน 20% ของเบี้ยรายปี
- หากมีการจ่ายเงินคืนตามช่วงระยะเวลา (เช่น จ่ายคืนทุก 3 ปี) เงินที่ได้รับคืนต้องไม่เกิน 20% ของเบี้ยสะสมของแต่ละช่วงเวลา

หากยกเลิกสัญญาประกันชีวิต หรือเวนคืนกรมธรรม์ประกันชีวิตก่อนครบ 10 ปี จะเป็นอย่างไร?
- ไม่สามารถใช้สิทธิ์ลดหย่อนภาษีสำหรับกรมธรรม์ฉบับนั้นได้อีก
- ต้องจ่ายคืนภาษีย้อนหลังของทุก ๆ ปีที่ได้ใช้สิทธิ์ลดหย่อนไป พร้อมดอกเบี้ย 1.5% ต่อเดือน ของยอดภาษีที่ต้องจ่าย

ประกันชีวิตแบบ Unit-Linked
1. ค่าการประกันภัย เป็นการชำระเพื่อซื้อความคุ้มครองชีวิต เหมือนซื้อประกันชีวิตทั่วไป และเลือกความคุ้มครองได้ตามต้องการ
2. ค่าใช้จ่ายหลักอื่น ๆ ของกรมธรรม์ เช่น ค่าดำเนินการ ค่าธรรมเนียมการบริหารกรมธรรม์ เป็นต้น
3. ส่วนของการลงทุน ซึ่งเป็นเบี้ยส่วนที่เหลือจากการหักค่าใช้จ่ายข้างต้นเพื่อนำไปจัดสรรลงทุนในหน่วยลงทุนจากกองทุนรวมตามสัดส่วนที่เราต้องการ

1 และ 2 ที่มีระยะความคุ้มครองตั้งแต่ 10 ปีขึ้นไปเท่านั้น ลดหย่อนภาษีได้  
นำมารวมกับประกันชีวิตแบบทั่วไป ลดหย่อนภาษีได้สูงสุด 100,000 บาท
ส่วนที่นำไปลงทุนไม่สามารถนำมารวมเพื่อลดหย่อนภาษีได้

2. ประกันชีวิตแบบบำนาญ
ความคุ้มครองแบบการรับรองรายได้หลังเกษียณ จ่ายเบี้ยประกันต่อเนื่องไปจนกว่าจะเริ่มรับเงินบำนาญ (อย่างน้อยสุดเมื่ออายุ 55 ปี) แล้วรับเงินเกษียณเป็นงวดรายปีไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะครบสัญญา
สิทธิประโยชน์ทางภาษี ของประกันชีวิตแบบบำนาญ
ลดหย่อนได้สูงสุด 15% ของรายได้ แต่ไม่เกิน 200,000 บาท
ลดหย่อนได้สูงสุด 300,000 บาท หากไม่ได้ใช้สิทธิ์ลดหย่อนสำหรับประกันชีวิตแบบทั่วไป (ใช้แทนประกันชีวิตแบบทั่วไปได้)
เมื่อรวมกับ RMF / กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ / กบข. / กองทุนสงเคราะห์ครูเอกชน / กองทุนการออมแห่งชาติ ต้องไม่เกิน 500,000 บาท

เงื่อนไขการนำประกันชีวิตแบบบำนาญมาลดหย่อนภาษี
- มีระยะเวลาคุ้มครองตั้งแต่ 10 ปีขึ้นไป
- ต้องทำกับบริษัทประกันชีวิตในประเทศไทย
- ต้องจ่ายผลประโยชน์อย่างสม่ำเสมอ กำหนดช่วงอายุการจ่ายเงินเป็น 55-85 ปี หรือมากกว่านั้น และเราต้องจ่ายเบี้ยครบก่อนได้รับผลประโยชน์

3. ประกันสุขภาพตัวเอง
คุ้มครองสุขภาพ ทั้งเจ็บป่วยด้วยโรคภัย และอุบัติเหตุ

สิทธิประโยชน์ทางภาษี ของประกันสุขภาพ
- ลดหย่อนได้ไม่เกิน 25,000 บาทต่อปี จากแต่เดิมได้เพียง 15,000 บาทต่อปี
- ประกันโควิดก็สามารถนำมาลดหย่อนภาษีในส่วนนี้ได้เช่นกัน
- ประกันสุขภาพประเภท UDR (Unit Deducting Rider) ซึ่งเป็นประกันสุขภาพที่ซื้อพ่วงกับประกันชีวิตแบบ Unit-Linked ก็จะนำมาลดหย่อนภาษีได้เช่นกัน แต่แค่เฉพาะส่วนที่เป็นค่าธรรมเนียมเพื่อความคุ้มครองสุขภาพเท่านั้น
- โดยเมื่อรวมเบี้ยประกันสุขภาพเข้ากับเบี้ยประกันชีวิตทั่วไปและเงินฝากแบบมีประกันชีวิตต้องไม่เกิน 100,000 บาท

ประกันสุขภาพที่นำมาลดหย่อนได้
- ประกันให้ความคุ้มครองเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลอันเกิดจากการเจ็บปวดและการบาดเจ็บ การชดเชยการทุพพลภาพและการสูญเสียอวัยวะเนื่องจากการเจ็บป่วยหรือบาดเจ็บ
- ประกันอุบัติเหตุ เฉพาะที่ให้ความคุ้มครองเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล การทุพพลภาพ การสูญเสียอวัยวะและการแตกหักของกระดูก
- ประกันภัยโรคร้ายแรง (Critical Illnesses)
- ประกันภัยการดูแลระยะยาว (Long-Term Care)

4. ประกันสุขภาพของพ่อแม่
สิทธิประโยชน์ทางภาษี ของประกันสุขภาพพ่อแม่
- ลดหย่อนได้สูงสุด 15,000 บาทต่อปี
- ถ้าแบ่งจ่ายเบี้ยประกันสุขภาพพ่อแม่กับพี่น้องตัวเอง จะสามารถลดหย่อนได้สูงสุดตามจำนวนยอดเงินหารเฉลี่ยด้วยจำนวนพี่น้องที่ร่วมจ่าย (เช่น จ่าย 15,000 ร่วมกันจ่ายกับพี่น้อง 3 คน ลดหย่อนต่อคนสูงสุดไม่เกิน 5,000 บาท)
- ถ้าคู่สมรสไม่มีรายได้ เบี้ยประกันสุขภาพของพ่อแม่คู่สมรสก็นำไปใช้ลดหย่อนได้สูงสุด 15,000 บาทต่อปี

เงื่อนไขการนำประกันสุขภาพของพ่อแม่มาลดหย่อนภาษี
ประเภทเบี้ยประกันสุขภาพที่นำมาลดหย่อนได้ เหมือนกับประกันสุขภาพตัวเอง
- ตัวเรา/คู่สมรส ต้องเป็นลูกแท้ ๆ ตามกฎหมายของพ่อแม่ (ลูกบุญธรรมไม่ได้)
- พ่อแม่ต้องมีรายได้ต่อปีไม่เกิน 30,000 บาท
- ต้องมีเราหรือพ่อแม่คนใดคนหนึ่งที่อยู่ในประเทศไทยครบ 180 วันในปีนั้น ๆ

ตั้งแต่ปี 2561 เป็นต้นไป เราต้องไปกรอกแบบฟอร์มแจ้งความประสงค์ในเว็บของบริษัทที่เราทำประกันไว้  เพื่อเป็นการยินยอมให้บริษัทเปิดเผยข้อมูลของเราต่อสรรพากร
ปัจจบุันสามารถกรอกแบบฟอร์มตามที่เวลาต้องการ แล้วส่งไปยังบริษัท ทางอีเมล หรือ ผ่านตัวแทน/นายหน้า

บริษัทเค้าจะนำข้อมูลส่งสรรพากรภายในวันที่ 7 ม.ค. ของทุกปี ฉะนั้นเพื่อความชัวร์ รีบจัดการเรื่องภายในเดือน ธ.ค. 

3.1 ค่าลดหย่อนภาษีค่าซื้อกองทุนหุ้นระยะยาว (LTF)
สำหรับกองทุนหุ้นระยะยาว หรือ LTF ในปี 2563 นี้ ไม่ได้ไปต่อ ส่วนใครที่มีหุ้น LTF อยู่ในมือ (ซื้อก่อนปี 2563) ให้ใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้ตามเกณฑ์เดิม คือ 

ผู้ยื่นภาษีสามารถใช้สิทธิลดหย่อนภาษีกองทุน LTF ได้ 15% ของเงินได้ที่ต้องเสียภาษี (ก่อนหักลดหย่อน) แต่เพดานสูงสุดไม่เกิน 500,000 บาท เช่น มีเงินได้ทั้งปีภาษี 1,500,000 บาท สามารใช้สิทธิส่วนนี้ได้ 225,000 บาท (1,500,000 x 15%) หรืออย่างเช่น มีเงินได้ที่ต้องเสียภาษี 4,000,000 บาท 15% ก็จะได้ (4,000,000 x 15% = 600,000) แต่ใช้สิทธิได้เพียง 500,000 บาทเนื่องจากเป็นเพดานสูงสุดนั่นเอง

ซื้อกองทุนหุ้นระยะยาว (LTF) ในปีไหน ให้ใช้สิทธิลดหย่อนภาษีของปีนั้น ปีต่อไปหากต้องการใช้สิทธิลดหย่อนภาษีส่วนกองทุน LTF อีกก็ให้ซื้อใหม่ตัวเดิมหรือตัวใหม่ก็ได้
กำไรที่ได้จากการขายกองทุน LTF ได้รับการยกเว้นภาษี *หากไม่เกินสิทธิของตัวเองและถือครบ 7 ปีปฏิทิน การนับปีปฏิทินคือ ไม่ว่าจะซื้อกองทุนวันไหนของปี ก็ให้นับเป็นปีที่ 1 และหากขายคืนวันไหนของปี ก็ให้นับเป็นอีก 1 ปี เช่น ซื้อวันที่ 30 ธันวาคม 2559 ขายคืน วันที่ 2 มกราคม 2565 กรณีนี้ปี 2559-2565 คิดเป็น 7 ปีปฏิทินพอดี (วันที่ 31 ธ.ค. และ 1 ม.ค. ของทุกปีถือเป็นวันหยุด ไม่มีการซื้อขายกองทุน) และหากได้กำไรจากการขายเกินสิทธิ ให้นำกำไรส่วนเกินมาคิดภาษีในปีที่ขายในฐานะเงินได้ประเภทที่ 8
หากขายคืนกองทุนก่อนกำหนดครบ 7 ปีปฏิทิน ต้องทำการคืนสิทธิลดหย่อนภาษีที่เคยใช้ไป และจ่ายเงินค่าปรับคิดเป็น 1.5% ต่อเดือน (นับแต่เม.ย. ปีที่ใช้สิทธิลดหย่อนภาษีจากกองทุน ถึงเดือนที่มีการขายคืน) เช่น ปีที่ใช้สิทธิคือ 2560 และขายกองทุนคืนในเดือนกรกฎาคม 2562 นับเป็น 28 เดือน (1.5% x 28) สมมุติลดหย่อนไป 15,000 ดังนั้นต้องเสียค่าปรับเพิ่ม 15,00 x 1.5% x 28= 6,300 บาท (ถือเป็นการคืนสิทธิที่เคยได้รับ) ดังนั้นใครจะซื้อกองทุน LTF ก็พิจารณาให้ดีๆ เพราะเป็นการลงทุนระยะยาวตามชื่อ แถมหากอยู่ไม่ครบ คนที่เคยใช้สิทธิต้องมานั่งคิดภาษีย้อนหลัง บวกค่าปรับอีกนะคะ
เพิ่มเติม: การนับแบบ 7 ปีปฏิทิน สำหรับกองทุนหุ้น LTF เริ่มตั้งแต่กองทุนที่ซื้อในปี 2559-2562 หากซื้อกองทุนในปีก่อนหน้า ตั้งแต่ปี 2558 ลงไป ให้คิดปีปฏิทินตามเดิมคือ 5 ปี เช่น ซื้อปี 2558 ครบรอบในปี 2562 (5ปี) 

3.2 กองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF) / กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ / กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ / กองทุนสงเคราะห์ครูโรงเรียนเอกชน / กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) / กองทุนรวมเพื่อการออม (SSF)
ผู้ยื่นภาษีก่อนใชสิทธิจากทั้ง 4 กองทุนนี้ ต้องคำนวณสิทธิลดหย่อนกองแต่ละตัว ต้องไม่เกิน 15% ของเงินได้ที่ต้องเสียภาษี และเมื่อ “รวมกันทั้งหมด และรวมกับกองทุน RMF ต้องไม่เกิน 500,000 บาท” และอย่าลืมว่าหากผู้ยื่นภาษีใช้สิทธิลดหย่อนภาษีเบี้ยประกันชีวิตแบบบำนาญ (ข้อ2.4) ต้องนำมารวมด้วย และใช้สิทธิได้ไม่เกิน 500,000 บาท

3.2.1 กองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF) :
ลดหย่อนภาษีได้ตามจ่ายจริง และต้องไม่เกิน 30% ของเงินได้ที่ต้องเสียภาษี เช่น ถ้าเงินได้ 1,000,000 บาท จะใช้สิทธิลดหย่อนภาษีกองทุน RMF ได้ 150,000 บาท (1,000,000×15%) และถ้าเงินได้ 4,000,000 บาท (4,000,000×15%=600,000) ถึงแม้จะซื้อกองทุนเต็ม 600,000 บาทตามสัดส่วน 15% แต่ก็จะใช้สิทธิลดหย่อนภาษีกองทุน RMF ได้เพียง 500,000 บาทเท่านั้นเพราะเป็นเพดานสูงสุดที่กฏหมายกำหนด กองทุน RMF ที่จะนำมาใช้สิทธิต้องเป็นไปตามลักษณะดังนี้

ต้องซื้อกองทุน RMF ต่อเนื่องทุกปี หรืออย่างน้อยปีเว้นปี
เมื่อใช้สิทธิลดหย่อนภาษีด้วยกองทุน RMF แล้ว จะต้องไม่ขายคืนจนกว่าจะถือกองทุนครบ 5 ปี และผู้ใช้สิทธิลดหย่อนภาษีจะต้องมีอายุครบ 55 ปีบริบูรณ์ก่อนวันที่ขายคืน 
3.2.2 กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ :
ใช้ลดหย่อนภาษีได้ตามจริง แต่ไม่เกิน 15% ของเงินได้ที่ต้องเสียภาษี เช่นกัน และค่าซื้อกองทุนที่นำมาใช้สิทธิลดหย่อนต้องเป็นเงินที่ซื้อเองเท่านั้น ไม่นับรวมเงินที่นายจ้างสมทบให้ เช่นทั้งปีซื้อกองทุนไป 100,000 บาท เป็นเงินตัวเอง 60,000 บาท นายจ้างสมทบ 40,000 บาท จะใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้แค่ 60,000 บาทที่เป็นเงินของตนเอง

3.2.3 กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ (กบข.)/ กองทุนสงเคราะห์ครูโรงเรียนเอกชน :
สองกองทุนนี้ใช้เกณฑ์เดียวกันในการคิดค่าลดหย่อนภาษี คือ ลดหย่อนภาษีได้ตามจริง แต่ไม่เกิน 15% ของเงินได้ที่ต้องเสียภาษี (คิดแยกแต่ละกองทุน)

3.2.4 กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) :
ลดหย่อนภาษีได้ตามจ่ายจริง สูงสุดได้ปีละไม่เกิน 13,200 บาท และเมื่อรวมกับกองทุนตั้งแต่ข้อ 3.2.1-3.2.5 ต้องไม่เกิน 500,000 บาท

3.2.5 กองทุนรวมเพื่อการออม (SSF) :
ลดหย่อนภาษีได้ไม่เกิน 30% ของเงินได้พึงประเมิน สูงสุดไม่เกิน 200,000 บาท มีเงื่อนไข คือ ต้องถือกองทุนไว้อย่างน้อย 10 ปี นับจากวันที่ซื้อ ไม่จำเป็นต้องซื้อทุกปี และเมื่อรวมกองทุนทั้ง 5 กองทุนแล้ว สามารถนำมาลดหย่อนภาษีได้ไม่เกิน 500,000 บาท